Η αλήθεια είναι πως δεν βλέπουμε πολύ συχνά ζευγάρια που περιμένουν μωρό και συμβιώνουν ήδη με έναν σκύλο, να τον προετοιμάζουν για αυτή τη σημαντική αλλαγή της καθημερινότητας στο σπίτι. Οι περισσότεροι ζητούν τη βοήθεια ειδικού, όταν τα πρώτα προβλήματα έχουν ήδη αρχίσει να παρουσιάζονται…
Γράφει η Εριέττα Καραμπέτσου, επαγγελματίας Εκπαιδεύτρια Σκύλων, Σύμβουλος Συμπεριφοράς, Ψυχολογίας και Ευζωίας Σκύλων με εξιδίκευση στα θέματα που σχετίζονται με τον Αποχωρισμό ως Πιστοποιημένη εκπαιδεύτρια CSAT (Certified Separation Anxiety Trainer) και στις σχέσεις σκύλου και παιδιού
Πολλοί είναι οι σκύλοι οι οποίοι δεν εμφανίζουν καμία ανησυχητική συμπεριφορά απέναντι στο νέο μέλος και το δέχονται με μεγάλη ευκολία.
Από την άλλη μεριά, όμως, υπάρχουν και αυτοί οι σκύλοι οι οποίοι δείχνουν σημάδια στρες με την άφιξη του μωρού στο σπίτι.
Το να προετοιμάσω τον σκύλο μου για τον ερχομό του μωρού, είναι αναγκαίο, αν και από πολλούς θεωρείται πολυτέλεια. Βέβαια αν κάποιος αναλογιστεί πως ο ερχομός του νέου μέλους θα “διαταράξει” τόσο την καθημερινότητα του σκύλου όσο και των κηδεμόνων του, θα καταλάβει, γιατί η εν λόγω προετοιμασία είναι τόσο σημαντική. Το ζητούμενο είναι οι αλλαγές να επέλθουν σταδιακά και όσο γίνεται πιο ομαλά για την ψυχοσωματική υγεία του ζώου. Η πρόληψη, και κατά συνέπεια η εκπαίδευση και η προετοιμασία του σκύλου μας, είναι απαραίτητη και συνίσταται ακόμη και στις περιπτώσεις που ο σκύλος μας είναι πλέον συνεργάσιμος, υπάκουος και εκπαιδευμένος.
Η πρόληψη μπορεί να εξισωθεί με την προετοιμασία, στην παρούσα κατάσταση. Η προετοιμασία, όμως σημαίνει χρόνο και υπομονή. Το ιδανικό είναι το ζευγάρι να απευθυνθεί σε κάποιον εκπαιδευτή σκύλων, σύμβουλο συμπεριφοράς ή συμπεριφοριστή σκύλων με εμπειρία στο αντικείμενο, ώστε να τους κατευθύνει με βάση τις παρούσες συνθήκες, την ιδιοσυγκρασία, τις συνήθειες του σκύλου και φυσικά των κηδεμόνων.
Το πιο βασικό όλων είναι οι σχέσεις του σκύλου μας με το μωρό μας να ξεκινήσουν με τις καλύτερες προδιαγραφές, αρμονικά και χωρίς εντάσεις. Με αυτόν τον τρόπο, ελαχιστοποιούμε την πιθανότητα στο μέλλον να έρθουμε αντιμέτωποι με καταστάσεις που δεν μπορούμε να διαχειριστούμε ή με ανεπιθύμητες συμπεριφορές του σκύλου μας προς το νέο μέλος.
Όταν αναφερόμαστε σε ανεπιθύμητες συμπεριφορές, δεν εννοούμε φυσικά αποκλειστικά και μόνον επιθετικές. Ανεπιθύμητη συμπεριφορά μπορεί να είναι το έντονο γάβγισμα του σκύλου μας προς το μωρό, το να πηδάει επάνω του, ακόμη και το έντονο γλείψιμο στο πρόσωπό του.
Υποθετικά, έχουμε έναν σκύλο ο οποίος δεν έχει προετοιμαστεί για τον ερχομό του μωρού και ξαφνικά το νέο μέλος καταφθάνει στο σπίτι. Όπως είναι λογικό, η προσοχή των νέων γονιών είναι στραμμένη στο βρέφος. Πώς φαντάζεστε πως νιώθει ένας σκύλος που, ενώ έχει μάθει να μονοπωλεί την προσοχή των κηδεμόνων του, ξαφνικά εκείνοι την παρέχουν αλλού και μάλιστα σχεδόν κατά αποκλειστικότητα; Τις περισσότερες φορές, ο σκύλος θα προσπαθήσει να ανακτήσει το σημαντικό προνόμιο και ίσως καταφύγει σε συμπεριφορές με στόχο να τραβήξει την προσοχή τους ή ακόμα χειρότερα μπορεί να θεωρήσει το μωρό υπεύθυνο για την απώλεια.
Το να φωνάζω στον σκύλο μου κάθε φορά που πλησιάζει το μωρό, σε καμία περίπτωση δεν θεωρείται τρόπος εκπαίδευσης και το πιθανότερο είναι να δημιουργήσει προβλήματα στο άμεσο ή στο απώτερο μέλλον. Έτσι, θα τονίσουμε για ακόμη μία φορά την σημασία της σωστής προετοιμασίας του σκύλου μας για τον ερχομό του μωρού.
Ως Σύμβουλος Συμπεριφοράς, Ψυχολογίας και Ευζωίας Σκύλων συνηθίζω να χρησιμοποιώ ομοίωμα μωρού – κούκλα – με τα ζευγάρια που προετοιμάζουμε μαζί τον σκύλο τους, προκειμένου να εξοικειωθεί ο σκύλος με το ότι οι κηδεμόνες του κρατούν “κάτι” στην αγκαλιά τους, περιφέρονται με αυτό στο σπίτι και το “φροντίζουν”.
Σαφέστατα μια κούκλα δεν είναι το αληθινό μωρό, αλλά είναι μια πολύ χρήσιμη άσκηση για τον σκύλο μας που θα τον βοηθήσει να “θυμηθεί” πως οι σκηνές που εκτυλίσσονται είναι οικείες. Προς αποφυγήν όμως της όποιας παρεξήγησης, οφείλω να τονίσω πως αυτό αλλά και οι συμβουλές που ακολουθούν, αποτελούν ένα μέρος ενός συνολικού προγράμματος συνεκπαίδευσης μελλοντικών γονιών και του ή των σκύλων τους και όχι αποσπασματικά κομμάτια που θα μπορούσε ο κάθε μελλοντικός γονιός να αξιοποιήσει μόνος του και χωρίς τη στήριξη και τις συμβουλές ενός συμπεριφοριστή ή εκπαιδευτή σκύλων που να έχει εξειδικευτεί σε αυτό.
Το να αγοράσει η οικογένεια μια κούκλα που να μοιάζει με μωρό σαφέστατα ή να ακολουθήσει τις συμβουλές μόνη της ίσως δεν φέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα.
Το να φωνάζω στον σκύλο μου κάθε φορά που πλησιάζει το μωρό, σε καμία περίπτωση δεν θεωρείται τρόπος εκπαίδευσης και το πιθανότερο είναι να δημιουργήσει προβλήματα στο άμεσο ή στο απώτερο μέλλον
Μερικές βασικές συμβουλές για την προετοιμασία της οικογένειας να υποδεχτεί το νέο μέλος της είναι:
- Καθ’ όλη τη διάρκεια της προετοιμασίας αλλά και όταν έρθει το νέο μέλος, προσπαθώ το ημερήσιο πρόγραμμα του σκύλου μου να παραμείνει όσο το δυνατόν σταθερό.
- Ξεκινάμε με το περιβάλλον του σπιτιού, το οποίο το διαμορφώνουμε αρκετά νωρίτερα από τον ερχομό του μωρού.
- Φροντίζουμε ώστε ο σκύλος μας να κατανοεί τα βασικά συνθήματα. Η βασική εκπαίδευση βοηθάει τον σκύλο να επικοινωνεί με τον κηδεμόνα του ακόμη και παρουσία έντονων ερεθισμάτων.
- Αν σκοπεύουμε να αλλάξουμε το μέρος ύπνου του σκύλου μας, αν υποθέσουμε πως κοιμάται δίπλα στο κρεβάτι μας, εκεί όπου θα βάλουμε τον πρώτο καιρό το λίκνο του μωρού, τότε ξεκινάμε με την μεταφορά του κρεβατιού του και έπειτα προσθέτουμε το λίκνο στο σκηνικό.
- Μετά τη γέννηση του μωρού, συνίσταται ο σκύλος να έρθει σε επαφή με τη μυρωδιά του νέου μέλους πριν την άφιξή του. Πολύ συχνά, τον προετοιμάζουμε με ένα φορεμένο φορμάκι από το μαιευτήριο και πάνες ή άλλα είδη ρουχισμού του μωρού.
- Έχουμε εκπαιδεύσει κατάλληλα τον σκύλο μας, ώστε κατά τον ερχομό μας με το μωρό, εκείνος να μην πηδήξει στο καλαθάκι του. Ιδανικά του ζητάμε να καθίσει. Στη συνέχεια του επιτρέπουμε με λεκτικό σύνθημα να πάει στο μωρό και έπειτα τον απομακρύνουμε ήπια από το μωρό, ενώ τον επιβραβεύουμε διαρκώς.
Θέλουμε η πρώτη συνάντηση να είναι ομαλή.
Αυτό θα μας βοηθήσει σε όλη την μετέπειτα πορεία. Όταν έρθει το μωρό στο σπίτι, αν υποθέσουμε πως ο σκύλος μας πάει κατά πάνω του, οι επιλογές μας είναι ελάχιστες. Αν όμως ο σκύλος μας έχει προετοιμαστεί και εκπαιδευτεί σε αυτό, θα είναι πολύ εύκολο, όταν του ζητήσουμε να απομακρυνθεί από το μωρό να το κάνει, χωρίς να νιώσει πίεση ή άγχος.
Σε αυτό το σημείο να τονίσουμε πως αν οι κηδεμόνες είναι εκπαιδευμένοι να αναγνωρίζουν τα σήματα ηρεμίας που επιδεικνύει ο σκύλος τους, όταν δεν νιώθει ευχάριστα, αυτό θα αποδειχθεί εξαιρετικά χρήσιμο, διότι θα είναι σε θέση να προλαμβάνει την οποιαδήποτε στρεσογόνα κατάσταση για τον σκύλο του.
Συνοψίζοντας, τα σημαντικότερα σημεία που πρέπει να προσέξω ως μελλοντικός ή νέος γονιός είναι η προετοιμασία του σπιτιού, η εξοικείωση του σκύλου μου με ήχους, μυρωδιές, κινήσεις καθώς και τα νέα ωράρια.
Τέλος, να τονίσουμε πως η πρόληψη είναι πάντα προτιμότερη από την αντιμετώπιση ενός προβλήματος αν και όταν προκύψει και πως η πρώτη επαφή σκύλου – μωρού θέτει τις βάσεις για μία αρμονική συμβίωση που στηρίζεται στην εμπιστοσύνη, τον σεβασμό και την επικοινωνία.
Θέλουμε η πρώτη συνάντηση να είναι ομαλή.
Αυτό θα μας βοηθήσει σε όλη την μετέπειτα πορεία.
